DIGITALEREN.BE
Adaptieve leerpaden in Toledo met vrijgavevoorwaarden
In een eerdere Digitaleren-tip kwamen de vier pilootprojecten uit het VSF-project: “Adaptieve bouwstenen voor blended en afstandsonderwijs” aan bod. Daarbij was ook het bouwen van een adaptief leerpad in de “Ultra-cursussen van Toledo” een pilootproject.
De vrijgavevoorwaarden waren bij de start van de migratie naar “Ultra-cursussen in Toledo” niet zo performant als wat de adaptieve regels in Original-cursussen waren. In 2024 kwamen enkele belangrijke updates in de Ultra-cursussen: een ingediende poging (zonder score) kan opnieuw als vrijgavevoorwaarde gebruikt worden en je kan opnieuw meerdere regels combineren om een item vrij te geven.
In deze Digitaleren-tip bekijken we de verschillende mogelijkheden om vrijgavevoorwaarden toe te kennen aan leermodules, documenten of andere items in een Toledo-cursus om op die manier een adaptief leerpad te bouwen voor diverse studenten(groepen).
Elke Toledo-cursus is een online ondersteunend (adaptief) leerpad
In de opname hieronder een korte toelichting over het ontwerpen van het onderwijsleerproces voor elk semester door de docent en de rol van een Toledo-cursus voor het ondersteunen van dit leerpad en hoe dit dan adaptief wordt in Toledo.
Bij het ontwerpen van het onderwijsproces voor elk semester, worden door de docent keuzes gemaakt m.b.t. de werkvormen en de studiematerialen die de studenten zullen ondersteunen om tot leren te komen.
Voor de docent vormen de beoogde opleidingsspecifieke leerresultaten de blauwdruk om in de praktijk, dag per dag, week per week, module per module, de ontworpen activiteiten aan te bieden en te begeleiden.
Voor het ene vak valt de keuze op een reeks hoorcolleges gecombineerd met (groeps-)opdrachten. Voor een ander vak bekijken de studenten op afstand kennisclips en tonen ze met tussentijdse toetsen en opdrachten aan welke vorderingen ze maken. In nog een ander vak kunnen studenten lesopnames bekijken en worden de contactmomenten gebruikt om samen te oefenen en te discussiëren.
Elke “Ultra-cursus in Toledo” (vanaf heden opnieuw: “elke Toledo-cursus”) is voor studenten de online cursusruimte waarbinnen ze de ondersteuning willen vinden om het leerpad, ontworpen voor dat vak, gedurende het semester efficiënt te doorlopen.
Een leerpad is een (digitaal) aangeboden opeenvolging van onderwijsactiviteiten gekoppeld aan een opleidingsonderdeel, formatieve en/of summatieve evaluatieactiviteiten en verwijzingen naar bijhorend studiemateriaal (leermiddelen) en/of hulpmiddelen (tools). Een leerpad ondersteunt de lerende de leeruitkomst(en) verbonden aan het opleidingsonderdeel te bereiken.
(Bron: IKCO-lexicon, p. 6)
In elke opleiding en binnen elk opleidingsonderdeel is de studentengroep steeds diverser. Een grote instroom van nieuwe en diverse studenten is dan ook een speerpunt in het beleid van de hogeschool.
Elke docent houdt bij het ontwerpen van het proces, in de mate van het haalbare, rekening met verschillende kenmerken van de studenten die zullen deelnemen en zoekt antwoorden op vragen als: Heb ik in dit vak zowel studenten in campus- als afstandsonderwijs? Zitten mijn studenten in klasgroepen en hoe moet ik mijn planning/deadlines daarop afstemmen? Met welke inclusieve faciliteiten hou ik voor alle studenten rekening? Waar kan ik extra differentiëren op activiteiten, leerinhouden of evaluaties om studenten op verschillende manieren doorheen het leerproces te ondersteunen?
Adaptieve leerpaden in een online leeromgeving passen de inhoud of de opeenvolging van de onderwijs-, leer- en/of evaluatieactiviteiten aan aan de behoeften of kenmerken van de lerenden.
(Bron: IKCO-lexicon, p. 6)
Wil je in Toledo ook adaptiviteit toevoegen onder de vorm van volgtijdelijkheid of differentiatie, dan zal je daarvoor in je Toledo-cursus de vrijgavevoorwaarden gebruiken.
Enkele mogelijke adaptieve leerpaden
Je kan studenten aanmoedigen een minimale score op een toets te behalen, vooraleer ze aan een volgende leermodule kunnen beginnen (volgtijdelijkheid).
Je kan alle leermodules in je cursus zichtbaar maken, maar pas toegankelijk vanaf een bepaalde specifieke datum (volgtijdelijkheid).
Je kan studenten in afstandsonderwijs andere versies van je studiemateriaal aanbieden, zoals een lesopname, naast de PowerPoint-presentatie (differentiatie).
Je kan studenten die op een opdracht een score tussen 30% en 49% behalen andere vervolgactiviteiten aanbieden dan de studenten die slaagden met 80% tot 100% (differentiatie).
Je kan voor verschillende klasgroepen opdrachten met verschillende deadlines beschikbaar stellen (differentiatie).
Vrijgavevoorwaarden als adaptieve bouwsteen
In Toledo bepalen de vrijgavevoorwaarden aan welke regel(s) moet voldaan worden om dat onderdeel van de Toledo-cursus te mogen openen.
Je beslist als docent daarbij ook of het onderdeel wel of niet zichtbaar mag zijn in de cursusinhoud zolang nog niet aan de voorwaarde(n) is voldaan.
Een eerste regel met datum-criterium
De vrijgavevoorwaarden kan je instellen door niet voor de optie “Zichtbaar voor studenten” of “Verborgen voor studenten” te kiezen, maar wel voor de optie “Vrijgavevoorwaarden”.
De eerste keer dat je een vrijgavevoorwaarde instelt, begin je een eerste regel met vrijgavevoorwaarden te maken.
In het voorbeeld hieronder maken we de eerste regel (1). Voor alle deelnemers wordt vastgelegd dat het onderdeel vanaf 1 april om 8u00 toegankelijk mag zijn (2). Het is belangrijk dat je bij aanpassingen de regel ook telkens opslaat (3).
Door de eerste regel op te slaan, verandert het scherm.
Standaard zal het onderdeel weergegeven worden in de cursusinhoud (4), maar kunnen studenten het onderdeel pas openen wanneer aan de voorwaarden is voldaan (Regel 1). Je kan er eventueel voor kiezen om het onderdeel te verbergen (4) zodat studenten in de cursusinhoud niet kunnen zien dat het onderdeel er is tot ze aan de voorwaarden voldoen. Je gebruikt het kruisje om dit venster te sluiten (5).
Volledig analoog kan je via Prestatie een onderdeel in je cursus pas toegankelijk maken wanneer de student eerst een toets of opdracht heeft ingediend.
Meerdere criteria binnen eenzelfde regel
Verder bouwend op het voorbeeld, willen we dat studenten de leermodule van Week 3 niet enkel pas vanaf 1 april kunnen zien, maar ook enkel wanneer ze een eerdere opdracht “Week 2: Kies je onderwerp” al hebben ingediend.
Binnen dezelfde regel vinken we daartoe ook “Prestatie” aan (1) en kiezen uit de lijst de gewenste opdracht (2). Het volstaat dat de student een poging heeft ingezonden (3). Vergeet ook nu niet om de knop “Opslaan” te gebruiken (4) en sluit het venster (5).
Binnen eenzelfde regel worden de aangevinkte criteria steeds met EN gecombineerd.
Zowel aan de docent als aan de student wordt zoveel mogelijk beschreven aan welke criteria moet voldaan zijn.
Meerdere regels voor eenzelfde onderdeel
We hebben diverse studentengroepen, verschillende onderwijsvormen en dus vaak meerdere leerpaden voor de studenten in dezelfde Toledo-cursus.
In dit voorbeeld willen we dus ook voorzien dat sommige studenten Week 3 wel moeten kunnen starten, ook al hebben ze geen poging voor de opdracht in Week 2 ingediend.
We maken hier de brug van volgtijdelijkheid naar differentiatie. Niet alle studenten moeten aan dezelfde voorwaarde voldoen, er is een groep studenten waarvoor andere vrijgavevoorwaarden gelden.
In sommige gevallen zal dit betekenen dat je in je Toledo-cursus een groepsset met één of meer groepen zal willen maken.
We openen opnieuw de vrijgavevoorwaarden van de leermodule “Week 3” en voegen een nieuwe regel (1) toe. In deze tweede regel (2) bepalen we eerst dat enkel wie lid is van de groep “Toegang tot Week 3 zonder opdracht” (3) aan de voorwaarde: “vanaf 1 april” moet voldoen (4), maar dus niet ook aan een Prestatie-voorwaarde. Ook deze nieuwe regel moeten we opslaan (5).
Ook nu wijzigt bij het opslaan het scherm en wordt duidelijk dat er 2 regels met criteria zijn. Tussen beide regels staat de aanduiding OF om aan te geven dat er aan Regel 1 of aan Regel 2 moet voldaan zijn om toegang tot de leermodule te krijgen.
Bij het gebruik van meerdere regels moet een student aan alle criteria van één regel voldoen om toegang tot het onderdeel te krijgen.
Themasessie "Adaptieve leerpaden in Toledo"
Op dinsdag 25/03/2025 (13.30 – 15.00) en vrijdag 23/05/2025 (10.30 – 12.00) kan je deelnemen aan de nieuwe online themasessie “Adaptieve leerpaden bouwen in Toledo”.
Je neemt een bestaande Toledo-cursus uit dit academiejaar onder de loep en ontwerpt een eenvoudig adaptief leerpad voor je studenten. Vervolgens gebruiken we de vrijgavevoorwaarden om zowel volgtijdelijkheid als differentiatie in je cursus toe te passen.
Op het personeelsplatform vind je meer informatie en de inschrijflink voor deze themasessies.
Credits
We bouwen verder op de ervaringen uit het VSF-project: “Adaptieve bouwstenen voor blended en afstandsonderwijs”.
Dit artikel is een herwerking van het eerder gepubliceerde artikel “Adaptieve inhoud in Toledo” van Linda Tambuyser (13 mei 2019).
De illustratie gebruikt als thumbnail bij deze Digitaleren-tip is van Badalyanrazmik, Pixabay en komt uit het artikel “Adaptief versus gepersonaliseerd leren” van WilfredRubens.com
Ook in de “Snelgids Toledo-cursussen (Odisee)” kan je een korte toelichting bij het gebruik van de vrijgavevoorwaarden vinden.